Πρότυπα Διασφάλισης της Ποιότητας των Διαπανεπιστημιακών Προγραμμάτων Σπουδών στον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτερης Εκπαίδευσης

Ο Φορέας Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για διασφάλιση της ποιότητας των διαπανεπιστημιακών προγραμμάτων σπουδών, ενημερώνει τα ιδρύματα ανώτερης εκπαίδευσης και όλους τους ενδιαφερόμενους για τα Πρότυπα Διασφάλισης της Ποιότητας των Διαπανεπιστημιακών Προγραμμάτων Σπουδών στον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτερης Εκπαίδευσης:

1. Επιλεξιμότητα

1.1 Καθεστώς
Τα ιδρύματα που προσφέρουν διαπανεπιστημιακά προγράμματα θα πρέπει να αναγνωρίζονται ως ιδρύματα ανώτερης εκπαίδευσης από τις αρμόδιες αρχές των χωρών τους. Τα αντίστοιχα εθνικά νομικά τους πλαίσια θα πρέπει να τους επιτρέπουν να συμμετέχουν στο διαπανεπιστημιακό πρόγραμμα και, κατά περίπτωση, να απονέμουν κοινό τίτλο σπουδών. Τα ιδρύματα που απονέμουν τους τίτλους σπουδών θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι αυτοί ανήκουν στα συστήματα σπουδών ανώτερης εκπαίδευσης των χωρών στις οποίες έχουν την έδρα τους.

1.2 Κοινός σχεδιασμός και υλοποίηση
Το διαπανεπιστημιακό πρόγραμμα θα πρέπει να προσφέρεται από κοινού, με τη συμμετοχή όλων των συνεργαζόμενων θεσμικών οργάνων στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του προγράμματος.

1.3 Συμφωνία Συνεργασίας
Οι όροι και οι προϋποθέσεις του διαπανεπιστημιακού προγράμματος θα πρέπει να καθορίζονται στο πλαίσιο συμφωνίας συνεργασίας. Η συμφωνία θα πρέπει να καλύπτει τα ακόλουθα θέματα:

  • Ονομασία των τίτλων σπουδών που χορηγούνται στο πρόγραμμα
  • Συντονισμός και αρμοδιότητες των εμπλεκόμενων εταίρων όσον αφορά τη διαχείριση και τη χρηματοοικονομική οργάνωση (συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης, της κατανομής των δαπανών και των εσόδων κ.λπ.)
  • Διαδικασίες εισαγωγής και επιλογής φοιτητών
  • Κινητικότητα φοιτητών και διδασκόντων
  • Κανονισμοί εξετάσεων, μέθοδοι αξιολόγησης φοιτητών, αναγνώριση μονάδων και διαδικασίες απονομής τίτλων σπουδών στην κοινοπραξία.

2. Μαθησιακά αποτελέσματα

2.1 Επίπεδο [ESG 1.2]
Τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα θα πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένα με το αντίστοιχο επίπεδο του πλαισίου για τα προσόντα στον Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτερης Εκπαίδευσης (FQ-EHEA), καθώς και με το/τα ισχύον/τα εθνικό/ά πλαίσιο/α.

2.2 Τομέας σπουδών
Τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα θα πρέπει να περιλαμβάνουν γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες στον αντίστοιχο  τομέα σπουδών.

2.3 Επίτευξη στόχων [ESG 1.2]
Το πρόγραμμα θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει ότι επιτυγχάνονται τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα.

2.4 Νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα
Κατά περίπτωση, για το συγκεκριμένο διαπανεπιστημιακό πρόγραμμα, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ελάχιστοι συμφωνηθέντες όροι κατάρτισης που καθορίζονται στην οδηγία 2005/36/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τα σχετικά κοινά πλαίσια κατάρτισης που θεσπίζονται βάσει της οδηγίας.

3. Πρόγραμμα σπουδών [ESG 1.2]

3.1 Διδακτέα ύλη
Η δομή και το περιεχόμενο της διδακτέας ύλης θα πρέπει να είναι κατάλληλα ώστε να επιτρέπουν στους φοιτητές να επιτυγχάνουν τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα.

3.2 Μονάδες
Το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς πιστωτικών μονάδων (The European Credit Transfer System (ECTS)) θα πρέπει να εφαρμόζεται σωστά και η κατανομή των μονάδων θα πρέπει να είναι σαφής.

3.3 Φόρτος εργασίας
Ένα διαπανεπιστημιακό πρόγραμμα σπουδών σε επίπεδο πτυχίου ανέρχεται συνήθως σε συνολικό φόρτο εργασίας για τους φοιτητές 180-240 ECTS· ένα διαπανεπιστημιακό πρόγραμμα επιπέδου Μάστερ θα ανέρχεται συνήθως σε 90-120 ECTS και δεν θα πρέπει να είναι μικρότερος από 60 ECTS σε επίπεδο δεύτερου κύκλου (εύρος μονάδων σύμφωνα με το FQ-EHEA)· για τα διαπανεπιστημιακά διδακτορικά προγράμματα σπουδών δεν υπάρχει καθορισμός.

Ο φόρτος εργασίας και ο μέσος χρόνος ολοκλήρωσης του προγράμματος θα πρέπει να παρακολουθούνται.

4. Εισαγωγή και αναγνώριση [ESG 1.4]

4.1.Εισαγωγή
Τα κριτήρια εισαγωγής και οι διαδικασίες επιλογής θα πρέπει να είναι κατάλληλες στη βάση του επιπέδου του προγράμματος σπουδών και του αντικειμένου σπουδών.

4.2. Αναγνώριση
Η αναγνώριση των προσόντων και των περιόδων σπουδών (συμπεριλαμβανομένης της αναγνώρισης της προηγούμενης μάθησης) θα πρέπει να εφαρμόζεται σύμφωνα με τη Σύμβαση της Λισαβόνας για την Αναγνώριση και τα επικουρικά έγγραφα.

5. Μάθηση, διδασκαλία και αξιολόγηση [ESG 1.3]

5.1 Μάθηση και διδασκαλία
Το πρόγραμμα θα πρέπει να έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα και οι προσεγγίσεις μάθησης και διδασκαλίας που εφαρμόζονται θα πρέπει να είναι επαρκείς για την επίτευξή τους. Η πολυπολιτισμικότητα των φοιτητών και οι ανάγκες τους θα πρέπει να γίνονται σεβαστές και να εξυπηρετούνται, ιδίως ενόψει του δυνητικού διαφορετικού πολιτιστικού υπόβαθρου των φοιτητών.

5.2 Αξιολόγηση των φοιτητών
Οι κανονισμοί των εξετάσεων και η αξιολόγηση των επιτευχθέντων μαθησιακών αποτελεσμάτων θα πρέπει να αντιστοιχούν στα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα. Θα πρέπει να εφαρμόζονται με συνέπεια από τα συνεργαζόμενα ιδρύματα.

6. Στήριξη φοιτητών [ESG 1.6]

Οι υπηρεσίες φοιτητικής μέριμνας θα πρέπει να συμβάλλουν στην επίτευξη των επιδιωκόμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων. Θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις συγκεκριμένες προκλήσεις που αφορούν στους μετακινούμενους φοιτητές.

7. Πόροι [ESG 1.5 & 1.6]

7.1 Προσωπικό
Το προσωπικό θα πρέπει να είναι επαρκές και ικανοποιητικό (προσόντα, επαγγελματική και διεθνής εμπειρία) για την εφαρμογή του προγράμματος σπουδών.

7.2 Εγκαταστάσεις
Οι διαθέσιμες εγκαταστάσεις θα πρέπει να είναι επαρκείς και ικανοποιητικές με βάση τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα.

8. Διαφάνεια και τεκμηρίωση [ESG 1.8]

Οι σχετικές πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα, όπως οι απαιτήσεις και οι διαδικασίες εισδοχής, ο κατάλογος μαθημάτων, οι διαδικασίες εξέτασης και αξιολόγησης κ.λπ., θα πρέπει να τεκμηριώνονται και να δημοσιεύονται λαμβάνοντας υπόψη τις εξειδικευμένες ανάγκες των μετακινούμενων φοιτητών.

9. Διασφάλιση ποιότητας [ESG 1.1 & part 1]

Τα συνεργαζόμενα ιδρύματα θα πρέπει να εφαρμόζουν κοινές εσωτερικές διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας σύμφωνα με το πρώτο μέρος των ESG.

Περισσότερες πληροφορίες: https://www.eqar.eu/kb/joint-programmes/

12 Ιανουαρίου 2021

Οδηγός υπέρβασης του γλωσσικού σεξισμού στη γλώσσα των εγγράφων της δημόσιας διοίκησης της Κυπριακής Δημοκρατίας

Το Γραφείο της Επιτρόπου Ισότητας της Φύλων κοινοποιεί τον Οδηγό για την υπέρβαση του γλωσσικού σεξισμού στη γλώσσα των εγγράφων της Δημόσιας Διοίκησης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ο Οδηγός ετοιμάστηκε από το Παρατηρητήριο Ισότητας Κύπρου (ΠΙΚ) κατόπιν επιχορήγησης από το κονδύλι του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας (ΕΜΔΓ) και συντάχθηκε στη βάση έρευνας που εκπόνησε το ΠΙΚ σχετικά με την έμφυλη ανάλυση του λόγου στα έγγραφα της Κυπριακής Δημόσιας Διοίκησης. Από την έρευνα προέκυψαν ευρήματα που πιστοποιούν πως η συντριπτική πλειοψηφία των εγγράφων της Κυπριακής Δημόσιας Διοίκησης διατυπώνεται γραμματολογικά και συντακτικά με τρόπο που αναπαράγει, έστω και ακούσια, την άνιση θέση των γυναικών στον λόγο και κατά συνέπεια αναπαράγει το πλήθος των αναχρονιστικών στερεοτύπων και αντιλήψεων επί των οποίων βασίζεται η ασύμμετρη σχέση μεταξύ των κοινωνικών φύλων, δηλαδή των γυναικών και των ανδρών.

Η πολιτεία έχει θέσει ψηλά στις προτεραιότητές της την εξάλειψη των στερεοτύπων και των κοινωνικών προκαταλήψεων, γι’ αυτό και το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την υιοθέτηση του εν λόγω Οδηγού με στόχο να αναδείξει το φαινόμενο και να προτείνει τρόπους αποδόμησής του. 

Πρόκειται για ένα εξειδικευμένο και εύχρηστο εργαλείο, που αποσκοπεί στην αναγνώριση και κατανόηση του γλωσσικού σεξισμού που διέπει τα διοικητικά έγραφα και επικεντρώνεται κυρίως ως δημόσιος λόγος, όπως αυτός εκφέρεται στα έγραφα Υπουργείων, Δήμων και άλλων Κρατικών Φορέων.



Πηγή: Γραφείο Επιτρόπου για την Ισότητα των Φύλων, Οδηγός υπέρβασης του γλωσσικού σεξισμού στη γλώσσα των εγγράφων της δημόσιας διοίκησης της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο: http://www.institutionforgenderequality.gov.cy/equality/equality.nsf/page13_gr/page13_gr?OpenDocument (δημοσιεύτηκε στις 10/12/2020).

5 Ιανουαρίου 2021

Μόνιμο και πλήρους απασχόλησης Ακαδημαϊκό Προσωπικό Ιδρυμάτων Ανώτερης Εκπαίδευσης για Προγράμματα Σπουδών Επιπέδου Πτυχίου και Μάστερ – Αξιολογήσεις και Επαναξιολογήσεις

Το Συμβούλιο του Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης, κατά την 60η Συνοδό του (2 Νοεμβρίου 2020) αποφάσισε όπως επισημάνει εκ νέου και εμφαντικά ότι:

Στα ιδρύματα ανώτερης εκπαίδευσης υπηρετεί Μόνιμο/Πλήρους απασχόλησης Διδακτικό και Ερευνητικό Προσωπικό στον τομέα της διδασκαλίας και της έρευνας, τα μέλη του οποίου πρέπει να είναι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου και ερευνητικής εμπειρίας σε θέμα συναφές με το αντικείμενο της διδασκαλίας τους και ανάλογης πείρας, για όλα τα προγράμματα με καταληκτικό τίτλο πτυχίο, μάστερ και διδακτορικό, σε ποσοστό 70% του συνολικού προσωπικού του προγράμματος σπουδών.

Ιδιαίτερα για τις επαναξιολογήσεις, ο Φορέας επισημαίνει ότι τα ιδρύματα είχαν αρκετό χρόνο στη διάθεσή τους, για να προσλάβουν κατάλληλο και επαρκές προσωπικό, σύμφωνα με τις υπάρχουσες νομοθεσίες και τις απαιτήσεις των επιτροπών εξωτερικής αξιολόγησης. Αυτή η επισήμανση σε καμιά περίπτωση πρέπει να εκληφθεί ότι για τα νέα προγράμματα οι απαιτήσεις είναι λιγότερες. Ειδοποιεί, όμως, ότι δεν θα πιστοποιούνται προγράμματα τα οποία υποβάλλονται για επαναξιολόγηση, χωρίς πληρότητα ικανού προσωπικού, με συνέπεια τα ιδρύματα να μην μπορούν να συνεχίσουν να προσφέρουν το πρόγραμμα.

Ο Φορέας καλεί τα ιδρύματα να για συμμόρφωση με τα πιο πάνω.  

6 Νοεμβρίου 2020

Ενδιάμεσες και Τελικές Εξετάσεις Χειμερινού Εξαμήνου 2020 – 2021 στα Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης και Ασφαλιστικές Δικλίδες Ποιότητας

Ο Φορέας ΔΙΠΑΕ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για διασφάλιση της ποιότητας και εν μέσω δυσχερούς εξέλιξης της επιδημιολογικής κατάστασης σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενημερώνει τα ακόλουθα σε σχέση με τη διενέργεια των ενδιάμεσων και των τελικών εξετάσεων του Χειμερινού Εξαμήνου 2020 – 2021.

  1. Σε συνέχεια προηγούμενων, σχετικών με το θέμα ανακοινώσεών του, ο Φορέας υπογραμμίζει ότι ο κάθε διδάσκων/διδάσκουσα επιλέγει τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματοποιηθούν οι τελικές εξετάσεις στη βάση των αποφάσεων των θεσμικών οργάνων και των διδασκόντων, για εξετάσεις με φυσική παρουσία ή/και με εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης, εξ αποστάσεως, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του Φορέα ημερομηνίας 29 Απριλίου 2020.
  2. Για την τήρηση του αδιάβλητου των εξετάσεων εφαρμόζονται οι ασφαλιστικές δικλίδες ποιότητας, όπως αυτές αναφέρονται στη σχετική ανακοίνωση του Φορέα ημερομηνίας 31 Μαρτίου 2020, οι οποίες συνάδουν με τις ανακοινώσεις του Γραφείου της Επιτρόπου Προσωπικών Δεδομένων  και που αφορούν, αλλά δεν περιορίζονται, στα πιο κάτω:
    • ταυτοποίηση των φοιτητών
    • προκαθορισμένο χρόνο διάρκειας των εξετάσεων
    • έλεγχο της παρουσίας των παρευρισκομένων
    • οπτικογράφηση - παρακολούθηση της προφορικής και γραπτής εξ αποστάσεως εξέτασης καθορισμένης διάρκειας.
  3. Επισημαίνεται, εκ νέου, ότι οι μαγνητοσκοπημένες εξετάσεις, στις οποίες περιέχονται προσωπικά δεδομένα, αποθηκεύονται σε ασφαλισμένες ηλεκτρονικές βάσεις, με δικαίωμα πρόσβασης μόνο σε εξουσιοδοτημένα πρόσωπα και στον Φορέα ΔΙΠΑΕ για σκοπούς, αποκλειστικά, ελέγχου και διασφάλισης της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης που απορρέει από τον Νόμο που διέπει την ίδρυση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες του Φορέα [2015 έως (Αρ. 2) 2020].Η φύλαξη των δεδομένων αυτών δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δύο (2) μήνες.
  4. Σε κάθε περίπτωση, τόσο ο τρόπος πραγματοποίησης της εξέτασης όσο και η μέθοδος επιτήρησης των φοιτητών και φοιτητριών θα πρέπει να γίνονται με γνώμονα την υποχρέωση των ιδρυμάτων να διασφαλίζουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων, όσον αφορά την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων 2016/679 και τις διατάξεις του νόμου 125 (Ι)/2018 σε σχέση με την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

  5. Τα εξεταστικά δοκίμια για κάθε μάθημα θα πρέπει να είναι στη διάθεση του Φορέα ΔΙΠΑΕ και άλλων αρμόδιων οργάνων και υπηρεσιών σε περίπτωση που θα ζητηθούν, στα πλαίσια της Νομοθεσίας περί επιθεωρήσεων και ελέγχου της ποιότητας.
  6. Τα ιδρύματα, μετά το πέρας των εξετάσεων, υποβάλλουν Έκθεση Διεξαγωγής των Εξετάσεων Χειμερινού Εξαμήνου, με τα ποσοτικά και  ποιοτικά χαρακτηριστικά των εξετάσεων και τις διαδικασίες, οι οποίες εφαρμόστηκαν, όπως απαιτείται από τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς διασφάλισης της ποιότητας.

5 Νοεμβρίου 2020

Εξ αποστάσεως αξιολογήσεις προγραμμάτων που απαιτούν εργαστηριακά μαθήματα

Με την παρούσα ανακοίνωση ενημερώνεστε ότι στις εξ αποστάσεως αξιολογήσεις προγραμμάτων που απαιτούν εργαστηριακά μαθήματα απαιτείται υποχρεωτικά η παρουσίαση στις επιτροπές εξωτερικής αξιολόγησης, μέσω εικονικής περιήγησης,  εργαστηρίων με φοιτητές και διδακτικό προσωπικό κατά τη διάρκεια εργασίας τους. Της εικονικής περιήγησης θα πρέπει να προηγείται εισαγωγικό μέρος που θα επεξηγεί στην αγγλική γλώσσα ποιο εργαστηριακό μάθημα θα παρακολουθήσουν τα μέλη των επιτροπών και η ενημέρωσή τους όσον αφορά τα σχετικά προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα.

Ο Φορέας ΔΙΠΑΕ σας ενημερώνει ότι για τα ιδρύματα που δεν μπορούν να υλοποιήσουν τις πιο πάνω προϋποθέσεις, οι σχετικές επιτροπές θα αναβληθούν,  για να πραγματοποιηθούν δια ζώσης,  όταν τα επιδημιολογικά δεδομένα το επιτρέψουν.  

29 Οκτωβρίου 2020